07-31-2022, 11:47 AM
Zebralar Hakkında Bilgiler
Zebra Familyası: Atgiller (Equidae). Yaşadığı yerler: Afrika'nın uçsuz bucaksız otlaklarında. Özellikleri: Katır iriliğinde, beyaz zemin üzerine siyah çizgili vücudu vardır. Sürüler halinde yaşar. Otla beslenir. Çeşitleri: Üç türü vardır. Dağ zebrası (E. zebra), Greyvi zebrası (E. greyvi), Burşeli zebrası (E. burchelli).
Afrika'da Büyük Sahra'nın güneyinde yaşayan vücudu çizgili katır iriliğinde bir memeli. Çizgili yaban eşeği olarak da bilinir. Vücudunun beyaz tonu üzerindeki siyah çizgiler tırnaklarına kadar devam eder. Tek parmaklılar takımındandır. Geviş getirmez. Sürüler halinde yaşar. Koku alma ve görme duyusu güçlüdür. Kısa ve dik bir yelesi, iri kulakları vardır. Kuyruk ucu püsküllüdür. Grubun bireyleri birbirine çok düşkündür. En büyük düşmanları aslan ve kaplandır. Zebra; vahşi, hızlı, ele geçmez bir hayvandır. Tekme ve dişleriyle kendini korur. Su içerken aslan saldırısına karşı çok dikkatlidir. Açık tepe ve ovalarda yaşarlar. Ormanlardan kaçınırlar. Genellikle sabah ve akşamları gezer, aralıklarla suya gider, ayakta durarak da dinlenirler. Su kenarlarından pek uzaklaşmazlar. Ürktüklerinde sürü heyecanla koşmaya başlar. Sürüden kaybolan bir bireyi saatlerce, hatta günlerce ararlar.
Kuzey Doğu Kenya'da yarı çöllerde bulunan Greyvi zebrası (E. greyvi) en büyük zebra olup 1.5 metre yüksekliktedir. Güney Batı Afrika'nın dağ zebrası (E. zebra) en küçük zebradır. Bunun yüksekliği ise 1.2 metre civarındadır. Fakat bunların soyu gün geçtikçe azalmaktadır. Doğu Afrika'da en çok yaygın olan Burşeli (E. burchelli) zebrasıdır. Buna “ova zebrası” diyenler de vardır. Ehlileştirilememiştir.
Gebelik dönemi 12 ay olup, yavru doğumdan hemen sonra anneyi takip eder. Afrika yerlileri zebranın etini yerler. Fakat başkaları için ağır bir tadı vardır. Bazan antilop ve zürafalarla da beraber gezerler. Eşek ile zebranın eşleşmesinden meydana gelen meleze “zebroid” denir.
Genel yaşam alanları Orta Afrika'nın düzlükleri olan zebralar dünya genelinde hayvanat bahçelerinde de yaşarlar. Atgiller familyasının bir üyesi olan zebra, siyah ve beyaz çizgilere sahip desenleri ile farklı bir görünüşe sahiptir ve kolayca tanınabilen bir hayvandır.
Kendi aralarında oldukça sosyal olan zebralar, bir erkek zebranın yönettiği küçük haremler şeklinde yaşasalar da büyük göçler sırasında daha büyük sürü grupları halinde bulunmayı tercih ederler. Büyük sürüler halinde bir arada bulunmak onları yırtıcılara karşı güvende tutar. En yakın akrabaları olan atlar veya eşekler gibi kolayca evcilleştirilemezler. Bayağı zebra, dağ zebrası ve Grevy zebrası olmak üzere üç zebra türü bulunmaktadır.
Zebraların üzerindeki desenler ve çizgi sayıları her bireyde farklıdır. Bu desen ve çizgiler o bireyin adeta parmak izi gibidir. Zebralar üzerine araştırma yapan bilim insanlar barkod okuyucuya benzeyen bir araç kullanarak zebraları kimliklendirme çalışması yaparlar.
Zebralar tek toynaklıdırlar ve geviş getirmezler. Saatte 65 kilometre hızlara ulaşabilen çok dayanıklı hayvanlardır. Başlıca savunma silahları tekme ve ısırıktır. Aslan dahil tüm yırtıcılar zebraları avlarken tekme ve ısırıktan çekinirler. Zebranın yüksek hızlarda giderken bile atabildiği tekmeleri her canlı için ölümcül olabilir.
11,5-12 aylık bir gebelik süresi sonunda tek bir yavru dünyaya getirirler. Anne zebra yavrusunun sesini ve kokusunu tanıma sürecinde 2-3 gün boyunca diğer sürü üyelerinden uzak tutar.
Doğal yaşam süreleri 20-25 yıl olan zebralar hayvanat bahçelerinde 30 yıla kadar yaşamaktadırlar. Hayvanat bahçelerinde şirin ve zararsız görünümlerine aldanmamak gerekir. Güvenlik önlemlerine rağmen hayvanat bahçelerindeki insan yaralanmalarının çoğundan zebralar sorumludur. Ülkemizde 2013 yılında Gaziantep Hayvanat Bahçesi'nde ilk olarak bir yavru zebra dünyaya gelmiştir.
Zebralar renkleri ayırt edebildiği tespit edilen hayvanlardan biridir. Sadece turuncu rengi göremezler. Zebraların üzerindeki siyah-beyaz desenler sivri sineklerin bu hayvanı tercih etmemesini sağlarlar. Yapılan deneylerde zebra desenine sahip bir örtü giydirilen atların sivrisinek saldırısına uğramadığı, normal bir örtü giydirilen atlara ise sivrisineklerin kolayca zarar verdiği görülmüştür.
Ova zebrası olarak ta adlandırılan bayağı zebranın yetişkinleri 400 kg ağırlığa sahip olabilir. Zebralar uykuya geçmek konusunda çok tedirgin canlılardır. Etraflarında yırtıcılar geldiğinde kendilerini uyarabilecek başka otçullar olduğunda uyumayı tercih ederler. Zebralar uykularında bile ayakta olurlar.
Tek parmaklılardan, ata benzeyen, derisi çizgili, Afrika'da yaşayan, memeli hayvan.
Zebraların da tıpkı atlarda olduğu gibi, yeleleri vardır; vücut yapıları da atlara benzer; ve en az onlar kadar hızlı koşarlar. Nasıl parmak izi her insanda farklıysa zebraların üzerindeki çizgiler de her birinde farklıdır. Bir zebranın çizgileri sanki onun kimlik kartı gibidir. Zebraların dikey çizgileri aynı zamanda önemli bir savunma unsurudur. Bir arada durdukları zaman kendilerini avlamak isteyen kaplan ve aslanlar bu çizgilerden dolayı sürüyü bir bütün olarak algılarlar. Bu durumda avcı, avlayacağı zebrayı seçmekte güçlük çeker, bu da zebralar için bir korunma olur.
Zebraların çoğu gizlenecek fazla yer olmayan açık otlaklarda yaşar. Bu nedenle hayatta kalabilmek için çok hızlı hareket etmek zorundadırlar. Zebraların tüm bedensel özellikleri de bu duruma özgü bir evrim geçirmiştir. Örneğin bacakları çok uzundur, güçlü kasları ve büyük akciğerleri vardır. Bu nedenle hiç yorulmadan ve yavaşlamadan çok uzun süre koşabilirler. Zebraların kemikleri de hafif olmasına rağmen oldukça güçlüdür.
Zebralar atgiller familyasından siyah beyaz, muhteşem desenleriyle hafızalara kazınan, dikkat çeken canlılardır. Özellikleri nelerdir, nerede yaşar, ne yer gibi soruların yanıtlarını yazımızın devamında bulabilirsiniz.
Zebralar
Vahşi doğa; her yaştan insanın ilgisini çeker. İnsanlar; bilhassa belgeseller aracılığıyla vahşi doğa hakkında bilgi almak isterler. Zebra; atgiller ailesinden bir canlı olmakla beraber kendisine vahşi doğada yer bulur. Atın yakın akrabaları olarak bilinmekle beraber siyah ve beyaz çizgilerle örtülü postları ile dikkat çeker.
Zebranın ana vatanı tahmin edilebileceği üzere Afrika’dır. Tıpkı atlarda olduğu gibi yel adı verilen saçları vardır. Zebra; bilhassa seyrek ağaçların olduğu yerleri sever. Sürü halinde yaşamalarına rastlanır. Hatta, antiloplarla beraber yaşadıklarını söylemek gerekir. Zebra hakkında kısa bilgiler verdikten sonra şimdi de zebranın öne çıkan özelliklerine bir göz atalım!
Zebranın Özellikleri Nelerdir?
Başlıca zebra özellikleri şu şekilde sıralanabilir;
Her şeyden önce, ortalama ömrünün 35 yıl olduğunu söylemek gerekir.
Bunun yanı sıra, kilosu 175 ila 385 kg arasında değişir.
Boyu ise 217 ila 246 cm arasında farklılık gösterir.
Enine çizgilere sahip olan zebra; otobur bir hayvandır.
Birçok farklı ortamda yaşama kabiliyetine sahiptir. Ağaçlıkların yanı sıra açık düzlüklerde de yaşamaları söz konusudur.
Tek toynaklı oluşları dikkat çekicidir.
Zebra; vahşi doğanın yaşam koşullarına ayak uydurmak adına dikkatli olması gereken bir hayvandır. Bir başka deyişle, hayatta kalabilmek adına olabilecek en hızlı şekilde hareket etmeleri gerekir. Ancak, vücutlarının hızlı hareket etmeye müsait yapısı sayesinde herhangi bir sorun yaşamazlar.
Zebrayı öne çıkaran birtakım fiziksel özellikleri mevcuttur. Her şeyden önce, bacaklarının çok uzun olduğundan bahsetmek gerekir. Bunun yanı sıra, güçlü kasları ve geniş akciğerleri vardır. Bu sayede, uzun süre koşmayı ve tehlikelerden kaçmayı başarabilirler. Zebra; diğer vahşi doğa hayvanlarına kıyasla ilginç özellikleri ile dikkat çeker. Sosyal bir hayvan olduğunu söylemek mümkündür. Sürüler halinde yaşar.
Zebra Nasıl Beslenir?
Afrika kıtasının öne çıkan hayvanlarından birisi olan zebra; tıpkı atlar gibi otçul beslenir. Hatta, atlar ile çiftleşmeleri söz konusudur. Ortaya çıkan canlıya zebrat adı verilir. Bir zebranın yaşamını sürdürmesi için ota ve suya ihtiyacı vardır. Ancak, yiyecek bulmak adına işleri bir hayli zordur. Zebranın yiyecek bulabilmek adına gerekli olduğu takdirde 50 km yürüdüğü dahi bilinir. Zebra; bilhassa Afrika’daki savan otlar ile beslenir. Hızlı koşan zebraların su ihtiyaçlarını karşılamak adına genellikle göllere yakın yerlerde yaşadıklarını söylemek mümkündür.
Zebranın en sevdiği besinler birçok kişi tarafından merak edilir. Bu noktada, domates, ot, birtakım sebzeler ve su; zebranın tüketmesi zorunlu olan besinler arasında yer alır. Sonuç olarak, zebra; tüm hayatını sebze yiyerek ve su içerek geçirebilir.
Zebralar Nerelerde Yaşarlar?
Zebraların doğal ortamı vahşi doğaya dair en çok merak edilen hususlardan birisidir. Ancak, zebraların yaşadıkları alanların çok geniş olduğunu söylemek mümkündür. Hatta, çöl, dağ ve ova zebralarının olduğunu söylemek gerekir. Çöl zebraları; bilhassa Somali, Kenya ve Etiyopya’da yaşar. Dağ zebraları ise Namibya ve Güney Afrika’da yaşayabilir. Ova zebraları ise genellikle Sudan, Etiyopya ve Doğu Afrika’nın savanlarını tercih eder. Ayrıca “Serengeti nerede?” içeriğimiz vahşi yaşam hakkında size detaylı bilgi sunacaktır.
Çöllerde yaşayan zebraların işi bir hayli zordur. Çünkü, buradaki toprak tahmin edilebileceği üzere besin açısından bir hayli fakirdir. Cılız ağaçlar, çalılar ve otlar; zebraların beslenmesi adına gerekli besinleri oluştururken zebraların su bulma konusunda da sıkıntı yaşadıkları aşikardır. Çünkü, bu tür topraklarda su kaynakları azdır. Bir sulama deliğinin yakınında yaşaması gereken zebraların gün içerisinde 50 km’yi dahi aşan mesafeleri kat etmeleri; su ve yiyecek aramaları ile yakından alakalıdır. Zebra; gün içerisinde besin ve su bulmak adına çok uzak mesafelere gitse de gün sonunda eski yerine döner.
Bu canlıları özel kılan farklı detaylar da vardır. Sürü halinde yaşayan zebralarda sorumluluklar bellidir. Herhangi bir su kaynağı bulunduğunda ilk olarak kimin su içmeye gideceği dahi bellidir. En deneyimli dişi zebra; su içmeye giden ilk kişidir. Onun ardından sırasıyla küçük zebralar ve son olarak da yaşlılar su ihtiyaçlarını giderir. Sürü halinde gezen zebra topluluğunun en sonunda erkek zebra bulunur. Buna ek olarak, zebraların çevredeki tehlikelere karşı almış oldukları birtakım önlemler de vardır. Örneğin, sürü gece uyurken iki zebranın uyanık kalmasına rastlanır. Son olarak, yeni doğan zebraların en kısa sürede bağımsızlıklarını kazandıklarını da söylemek gerekir.
Zebralar Hakkında İlginç Bilgiler
-Zebralar aslında siyahtır.Çizgileri beyazdır.
-Zebralar, ABD hayvanat bahçelerinde herhangi başka bir hayvana kıyasla daha fazla bakıcı yaralanmasından sorumludur.
-Bir zebra saldırıya uğradığında, ailesi yaralı zebranın etrafını çevreleyip ,savunmaya gelir. Ve yırtıcıları kovmaya çalışır.Bu özellikleri Roma sirklerinde keşfedilmiştir.
-Devekuşları ve zebralar genellikle birbirlerini avcılardan korumak için birlikte yaşar. Devekuşu zebradan daha iyi görebilir .Ve zebra da tehlikeyi daha iyi sezebilir.Veya daha iyi koku alabilir.
-İki zebra Filistin'deki bir hayvanat bahçesinde açlıktan öldü. Bunun üzerine yerlerine siyah beyaz çizgili eşekler koydular.
-İnsanlar Teksas'daki büyük çiftliklerde zebra ve diğer Afrika vahşi hayvanlarını avlamak için binlerce dolar ödüyor.
-Bazı zebralar evcilleştirilmesine rağmen çoğu insan bunu yapamaz. İnsanlara saldırmalarıyla bilinirler.
-Bilim insanları, çizgilerini bir barkod gibi tarayarak zebraları tespit edebiliyor.
-Zebranın farklı türleri vardır, bunların her birinin farklı bir çizgili deseni vardır.
-Zebralar, avcının peşinden koşmasını zorlaştırmak için bir avcı tarafından kovalandıklarında zikzak şeklinde hareket ederler.
-Zebralar, renkli görebildiğine inandığımız az sayıda memeliden biridir.
-Bir zebra 65 kilometre/saat hızla koşabilir.
-Zebralar tek toynaklıdır.
-Turuncu rengi göremezler.
-Zebralar kulaklarını neredeyse her yönde döndürebilirler. Bu yeteneklerini diğer zebralarla iletişimde kullanırlar.
-Genellikle ayakta uyurlar.
-Çizgileri her bir zebra için farklıdır.Bunu insanların parmak izine benzetebiliriz.
-Anne zebra yeni doğan yavrusunu onun sesini,kokusunu tanıyana kadar 2-3 gün boyunca diğer zebralardan uzak tutar.
-Zebralar toplu dolaştıklarından aslanlar gibi renk körü avcılar için çim sanılabilirler.
-Derileri sinek ve diğer böceklerin kanlarını emmesini engellemektedir.
-Zebralar arasında hiyerarşi vardır.Erkek lideri dişi sürüsü takip eder.